Smartfon zamiast stetoskopu? Jak technologia zmienia naszą profilaktykę
Pamiętasz te czasy, kiedy na kontrolne badania trzeba było umawiać się z miesięcznym wyprzedzeniem, a potem godzinę czekać w kolejce w przychodni? Dziś wystarczy smartfon i 5 minut, by zbadać tętno, poziom tlenu we krwi czy nawet zrobić podstawowe EKG. Technologia wkroczyła do medycyny jak huragan – i zamiast się przed nią bronić, może warto nauczyć się z niej mądrze korzystać?
W Szwecji już od kilku lat działa ciekawy system – przed 40. urodzinami każdy obywatel dostaje zaproszenie na kompleksowe badania przesiewowe wysłane… przez aplikację mobilną. W Polsce tego typu rozwiązania dopiero raczkują, ale patrząc na tempo zmian, niedługo możemy dogonić skandynawskich liderów.
Złoty środek w gąszczu aplikacji
W App Store i Google Play roi się od programów zdrowotnych – od tych całkiem poważnych, jak FibriCheck do wykrywania arytmii, po kontrowersyjne diagnostyki oparte na… analizie zdjęć paznokci. Miałam pacjentkę, która przez pół roku leczyła się sama, bo aplikacja 'potwierdziła’ jej samodiagnozę – opowiada dr Marta Wiśniewska z Gdańska. Gdy w końcu trafiła do specjalisty, okazało się, że problem był zupełnie inny.
Ale są też historie z happy endem. Jak przypadek pana Jana, któremu smartwatch wykazał niemiarowość serca. Dziś mówię, że ten gadżet uratował mi życie – przyznaje. Gdybym czekał na tradycyjną wizytę, mogłoby być za późno.
telemedycyna – wygoda czy ryzyko?
Kiedy w 2020 roku konsultacje online stały się koniecznością, wielu lekarzom cierpła skóra na samą myśl o diagnozowaniu przez ekran. Dziś? W przypadku chorób przewlekłych teleporada to często zbawienie – przyznaje diabetolog Krzysztof Nowicki. Moi pacjenci przesyłają wyniki glikemii przez specjalną platformę, a ja mogę szybko reagować.
Ale są granice. Nie wyobrażam sobie postawienia diagnozy psychiatrycznej przez Zoom – dodaje psycholog Anna Majewska. Brak kontaktu 'na żywo’ to zbyt duże uproszczenie.
5 zasad zdrowego korzystania z technologii
– Szukaj aplikacji z certyfikatami UE (oznaczenie CE) lub rekomendacjami towarzystw medycznych
– Traktuj wyniki z urządzeń domowych jak sygnał ostrzegawczy, nie jak diagnozę
– Najważniejsza jest regularność – jednorazowy pomiar to za mało
– Nie wstydź się pytać lekarza o zdanie na temat swoich elektronicznych pomocników
– Pamiętaj, że żaden algorytm nie zastąpi ludzkiej intuicji i doświadczenia
Technologia w medycynie to jak nóż – może uratować życie, ale może też zrobić krzywdę, jeśli użyjemy go nieumiejętnie. Najlepsze efekty daje połączenie nowoczesnych rozwiązań ze zdrowym rozsądkiem i… starym, dobrym kontaktem z lekarzem. Może warto dziś wieczorem przejrzeć swój smartfon i zastanowić się, które aplikacje rzeczywiście służą naszemu zdrowiu?
