Dieta ketogeniczna a zdrowie serca – prawdy i mity
W gabinetach kardiologicznych coraz częściej pada pytanie: czy dieta bogata w tłuszcze może faktycznie służyć sercu? Sprawa nie jest tak prosta, jak przedstawiają to niektórzy entuzjaści keto. Prawda, jak zwykle w dietetyce, leży gdzieś pośrodku i zależy od wielu czynników.
Czy tłuszcz naprawdę szkodzi sercu?
Okazuje się, że problem tkwi nie w samym tłuszczu, lecz w jego jakości. Gdy w latach 70. wszyscy przestawili się na diety niskotłuszczowe, serca Polaków wcale nie stały się zdrowsze. Paradoksalnie, w krajach śródziemnomorskich, gdzie spożywa się sporo oliwy z oliwek, statystyki chorób układu krążenia wyglądają znacznie lepiej.
Kluczowy jest rodzaj tłuszczu:
- Tłuszcze nasycone (masło, smalec) – najlepiej ograniczać
- Tłuszcze jednonienasycone (oliwa, awokado) – dobre dla serca
- Tłuszcze wielonienasycone (ryby, orzechy) – szczególnie korzystne
- Tłuszcze trans (utwardzone oleje) – absolutnie szkodliwe
Jak keto wpływa na układ krążenia?
W krótkim okresie dieta ketogeniczna może dawać spektakularne efekty. Mój pacjent, 45-letni przedsiębiorca z nadwagą, po 3 miesiącach keto schudł 12 kg, a jego trójglicerydy spadły z 280 do 110 mg/dl. Jednak już po pół roku zauważyliśmy wzrost LDL do niepokojącego poziomu.
Oto co pokazują badania:
| Parametr | Efekt po 3 miesiącach | Efekt po roku |
|---|---|---|
| Waga ciała | ↓ 8-12% | ↓ 5-8% |
| Trójglicerydy | ↓ 20-30% | ↓ 15-20% |
| HDL | ↑ 8-12% | ↑ 5-8% |
| LDL | ±0 | ↑ 10-15% |
Keto dla serca – jak to robić mądrze?
Jeśli chcemy spróbować keto z korzyścią dla układu krążenia, warto pamiętać o kilku zasadach:
1. Postaw na zdrowe tłuszcze – dwa razy więcej oliwy niż masła, regularne ryby morskie, garść orzechów dziennie. Unikaj smażenia na oleju rzepakowym – w wysokich temperaturach lepiej sprawdzi się olej kokosowy.
2. Nie zapominaj o roślinach – nawet w keto możesz jeść sporo warzyw liściastych, brokułów czy kalafiora. One dostarczają cennego błonnika i przeciwutleniaczy.
3. Kontroluj cholesterol – badania krwi co 3 miesiące to absolutne must have. Jeśli LDL zaczyna rosnąć, czas na modyfikację diety.
Dla kogo keto może być ryzykowne?
Z mojego doświadczenia wynika, że szczególną ostrożność powinny zachować osoby:
- Z rodzinną hipercholesterolemią
- Z chorobami wątroby
- Po przebytym zawale
- Z zaburzeniami lipidowymi
Pamiętajmy, że dieta to nie wszystko. Nawet najlepsze odżywianie nie zastąpi regularnego ruchu, wysypiania się i radzenia sobie ze stresem. Jeśli myślisz o keto, potraktuj to jako eksperyment, a nie religię – obserwuj swój organizm i bądź gotowy na zmiany, gdy zajdzie taka potrzeba.
Warto przy tym podkreślić, że każdy z nas reaguje inaczej. Miałem pacjentów, u których keto zdziałało cuda, i takich, u których pogorszyło wyniki badań. To nie jest uniwersalne rozwiązanie, ale w niektórych przypadkach może być wartościowym narzędziem.
